Απαξίωση της προσβασιμότητας των κωφών και βαρήκοων πολιτών κατά την τηλεοπτική κάλυψη της ΔΕΘ 2023


 


Προς: -κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, Πρωθυπουργό της Ελλάδος
         -κ. Ιωάννη Μπρατάκο, Υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ
         -κ. Παύλο Μαρινάκη, Κυβερνητικό Εκπρόσωπο
         -κ. Δημήτριο Γαλαμάτη, Γ.Γ. Επικοινωνίας και Ενημέρωσης
         -κ. Κωνσταντίνο Ζούλα, Πρόεδρο Δ.Σ. & Διευθύνοντα Σύμβουλο ΕΡΤ Α.Ε.
         -κ. Αθανάσιο Κουτρομάνο, Πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.)
Κοιν.: -κ. Μαυρουδή Βορίδη, Υπουργό Επικρατείας
         -κ. Σταύρο Παπασταύρου, Υπουργό Επικρατείας
         -Τηλεοπτικούς σταθμούς
         -κ. Ιωάννη Βαρδακαστάνη, Πρόεδρο Ε.Σ.Α.μεΑ.
         -κ. Γεώργιο Στάθη, Πρόεδρο Σωματείου Διερμηνέων Ε.Ν.Γ.
         -Σωματεία-Μέλη της ΟΜ.Κ.Ε.

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί, Αξιότιμοι κύριοι Πρόεδροι,

     η Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος (ΟΜ.Κ.Ε.) αποτελεί κοινωνικοσυνδικαλιστική μη κερδοσκοπική δευτεροβάθμια οργάνωση που αντιπροσωπεύει σε εθνικό επίπεδο τους κωφούς-βαρήκοους πολίτες μέσω των Πρωτοβάθμιων Σωματείων της και είναι μέλος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ), της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κωφών (EUD), της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Κωφών (W.F.D.) και της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης Βαρήκοων ατόμων (EFHOH).

     Με απογοήτευση και αγανάκτηση διαπιστώσαμε ότι -για ακόμη μία φορά- η τηλεοπτική κάλυψη της ομιλίας του Πρωθυπουργού, καθώς και της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο πλαίσιο της φετινής ΔΕΘ (16 και 17 Σεπτεμβρίου 2023), αποτέλεσε για τους κωφούς και βαρήκοους πολίτες μια μορφή εμπαιγμού ως προς το αναφαίρετο δικαίωμά τους για ισότιμη πρόσβαση στον τομέα της ενημέρωσης.

     Η διήμερη παρουσία του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ καλύφθηκε μεν με ταυτόχρονη διερμηνεία στην ελληνική νοηματική γλώσσα (Ε.Ν.Γ.), ωστόσο η παρεχόμενη πρόσβαση τελικά ήταν μόνο κατ’ επίφαση, αφού δεν τηρήθηκε καμία από τις προδιαγραφές που έχουμε επισημάνει κατ’ επανάληψη. Το παράθυρο απόδοσης στην Ε.Ν.Γ. δεν είχε το κατάλληλο μέγεθος με αποτέλεσμα να είναι αδύνατον να παρακολουθήσουμε τα λεγόμενα του Πρωθυπουργού, ενώ παράλληλα τα τηλεοπτικά κανάλια προχώρησαν σε επικάλυψη του παραθύρου με τους τίτλους και τα λογότυπά τους, υποτιμώντας με αυτόν τον τρόπο κάθε έννοια προσβασιμότητας για το κωφό και βαρήκοο κοινό.

     Τα παραπάνω οδήγησαν στην έκπληξη και εύλογη απογοήτευσή μας, αφού στο πρόσφατο παρελθόν, η Ομοσπονδία μας εξέφρασε την ικανοποίησή της για την άρτια τηλεοπτική μετάδοση του debate των πολιτικών αρχηγών της 10ης Μαΐου 2023 και των αποτελεσμάτων των εκλογών, όπου λήφθηκαν σοβαρά υπόψη οι απαραίτητες προδιαγραφές για την απρόσκοπτη και πλήρη ενημέρωση των κωφών – βαρήκοων θεατών. Μάλιστα, σας μεταφέραμε και γραπτώς την προσδοκία μας οι άνω μεταδόσεις να αποτελέσουν σημείο αναφοράς για την προσβάσιμη τηλεοπτική κάλυψη των πολιτικών δρώμενων -και όχι μόνο- γεγονότων και προγραμμάτων. Δυστυχώς, όμως, διαψευστήκαμε.

Λαμβάνοντας υπόψη:

  • την παρ. 6 του Άρθρου 21 του Συντάγματος της χώρας, σύμφωνα με την οποία «τα άτομα με αναπηρίες έχουν δικαίωμα να απολαμβάνουν μέτρων που εξασφαλίζουν την αυτονομία, την επαγγελματική ένταξη και τη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Χώρας», συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής μας νομοθεσίας, όπως :
  • τον ν.4488/2017 (ΦΕΚ 137 Α’ /13.09.2017), ο οποίος αναφέρει:
  • στην παρ. 1 του άρθρου 61 «Γενικές υποχρεώσεις»: 1. Κάθε φυσικό πρόσωπο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου υποχρεούται να διασφαλίζει την ισότιμη άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στο πεδίο των αρμοδιοτήτων ή δραστηριοτήτων του, λαμβάνοντας κάθε πρόσφορο μέτρο και απέχοντας από οποιαδήποτε ενέργεια ή πρακτική που ενδέχεται να θίγει την άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ. Ιδίως υποχρεούται: α) να αφαιρεί υφιστάμενα εμπόδια κάθε είδους, β) να τηρεί τις αρχές καθολικού σχεδιασμού σε κάθε τομέα της αρμοδιότητάς του ή της δραστηριοποίησής του, προκειμένου να διασφαλίζει για τα ΑμεΑ την προσβασιμότητα των υποδομών, των υπηρεσιών ή των αγαθών που προσφέρει, γ) να παρέχει, όπου απαιτείται σε συγκεκριμένη περίπτωση, εύλογες προσαρμογές υπό τη μορφή εξατομικευμένων και κατάλληλων τροποποιήσεων, ρυθμίσεων και ενδεδειγμένων μέτρων, χωρίς την επιβολή δυσανάλογου ή αδικαιολόγητου βάρους, δ) να απέχει από πρακτικές, κριτήρια, συνήθειες και συμπεριφορές που συνεπάγονται διακρίσεις σε βάρος των ΑμεΑ, ε) να προάγει με θετικά μέτρα την ισότιμη συμμετοχή και άσκηση των δικαιωμάτων των ΑμεΑ στον τομέα της αρμοδιότητας ή δραστηριότητάς του,
    στην παρ. 2 του άρθρου 63 «Καθολικός σχεδιασμός διοικητικών προϊόντων, περιβαλλόντων και υπηρεσιών, εύλογες προσαρμογές»: 2. Τα διοικητικά όργανα και οι αρχές υποχρεούνται να λαμβάνουν ενδεδειγμένα μέτρα προσαρμοσμένα στις ιδιαίτερες ανάγκες ενός ή περισσότερων ΑμεΑ προκειμένου να διασφαλιστεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης…,
    στην παρ. 2 του άρθρου 65 «Επικοινωνία ΑμεΑ με διοικητικές αρχές, γλώσσες και μορφές επικοινωνίας», 2: Η ελληνική νοηματική γλώσσα αναγνωρίζεται ως ισότιμη με την ελληνική γλώσσα. Το κράτος λαμβάνει μέτρα για την προώθησή της, καθώς και για την κάλυψη όλων των αναγκών επικοινωνίας των κωφών και βαρήκοων πολιτών,
    στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 67 «Μη διάκριση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και στις οπτικοακουστικές δραστηριότητες» 1. Τα δημόσια και ιδιωτικά ΜΜΕ… προωθούν την εμπέδωση και τον σεβασμό της αρχής της μη διάκρισης….. 2 Οι πάροχοι υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένου και του διαδικτύου, υποχρεούνται να αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες, όπως ομιλούσες ιστοσελίδες, υποτιτλισμό, ακουστική περιγραφή, διερμηνεία νοηματικής, προκειμένου να διασφαλίσουν την πρόσβαση των ΑμεΑ σε αυτά,

  • τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, την οποία η χώρα μας μαζί με το προαιρετικό πρωτόκολλό της επικύρωσε με τον Ν.4074/2012 και συγκεκριμένα τα άρθρα 9 «Προσβασιμότητα», 21 «Ελευθερία της έκφρασης και της γνώμης και πρόσβαση στην πληροφορία» και 29 «Συμμετοχή στην πολιτική και δημόσια ζωή»,

Αξιότιμε κύριε Πρωθυπουργέ,
Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί, Αξιότιμοι κύριοι Πρόεδροι,

     έχουμε επανειλημμένως διαμαρτυρηθεί στη δημόσια τηλεόραση για την καταπάτηση του δικαιώματός μας στην ενημέρωση και για την άνιση μεταχείριση που υφιστάμεθα. Ήρθε η ώρα, η ισότητα μεταξύ των πολιτών, με σωστές προδιαγραφές και όχι με «πρόχειρες» διεκπεραιωτικές διαδικασίες, να γίνει πράξη μια για πάντα.

     Ζητούμε καθολική προσβασιμότητα των κωφών – βαρήκοων τηλεθεατών μέσω διερμηνείας στην Ε.Ν.Γ. και ταυτόχρονου υποτιτλισμού σε ζωντανό χρόνο, με τήρηση των απαραίτητων προδιαγραφών:

  • μέγεθος των παραθύρων απόδοσης στην Ε.Ν.Γ. στα 2/6 της οθόνης,
  • γραπτές πληροφορίες, υπότιτλοι και παράθυρο διερμηνείας να μην αλληλεπικαλύπτονται,
  • κατάλληλο φόντο παραθύρου διερμηνείας Ε.Ν.Γ.,

σύμφωνα με τις οριζόμενες συνταγματικές επιταγές και απαιτήσεις της εθνικής και διεθνούς νομοθεσίας.

     Αναμένοντας η ΕΡΤ να επιτελέσει επί της ουσίας το κοινωνικό της καθήκον για την ισότιμη και απρόσκοπτη ενημέρωση των κωφών και βαρήκοων πολιτών, ζητούμε τον ορισμό άμεσης συνάντησης προκειμένου να δοθεί οριστική λύση στα κατ’ επανάληψη αιτήματά μας.